Gobierno de Aragón Diputación Provincial de Huesca Sistema de Información del Patrimonio Cultural Aragonés

Maquis y pastores

Huesca -  Alto Gállego -  Biescas -  Barbenuta

Literatura oral - Etnotextos


Multimedia


Intérprete / Informante


Otal Otal, Fernando.
Año de nacimiento del informante: 1930
Idioma de la entrevista: Aragonés

Transcripción / comentario


"Pues mía, los maquis, no no'n vie ninguno, pero de verano, cuando estaban as ovellas en o puerto pasaban a femar a aquellos campos más altos, y coincidió una noche que dormiban en o cubilar de Valbarrós y claro eba que llevales a cena a ro pastor, y Vitor de Valbarrós puen tendreba unos doce u trece años, pos se quedó con o pastor, y ya eban… Cenaron. Y cuando ya s'iban a echar, que eban arreglatas una miaja as mantas allí en un pared, u con unos buchos, y les gritón os perros. Con que se les presentón dos hombres. Eban armaus pero bien armaus, creo que iban, y les dicheron: "No tengáis miedo que semos maquis", que si les iba quedato alguna miajeta de cena, y dicen: "Pues una miaja pan". No sé qué teneban. Con que les ne dión y les preguntón que por ande se podeba ir ta Francia. Y dice, pues no lo sé, nosotros… pregúntale a o vaquero. Y al otro día, cuando se fizo de día, éste, Josetón de Chuán Orús, que se llamaba, o que estaba de pastor, mandó a Vitor ta Barbenuta pa que l'en dijese al alcalde pa que avisara ta Biescas, ta los cevils. Con que marchó Vitor. Ice: "!Bajaba por aquellas Teretuaras, bajaba en polvo, volando. No más faltó que encontró una chaqueta, allí en una pared, que se ve que se la habían dechato de segar y aún pasé ma's miedo, con que llegué ta Barbenuta y l'en dije al alcalde!". Y bajaba Chuané d'Espierre (…) y les ne dijo a os ceviles  y en subió cinco u seis aquella tarde, que aún quereban ir hacer a Vitor, pero les dijo el alcalde: "No fagais ir o zagal, que bastante miedo a pasato". Con que marcharon, pero se supone si a lo mejor estaban en o fabar (hayedo), aquel que hay en medio Erata, pero os ceviles me paiece que no entraron y ya nos los vieron más".

Bibliografía


  • SATUÉ OLIVÁN, Enrique. Archivo Enrique Satué Oliván. Testimonios de aquel Pirineo. Archivo sonoro, 2000-2007.
  • SATUÉ OLIVÁN, Enrique. Siente. Testimonios de aquel Pirineo. Zaragoza: Prames, 2016.

Contacte con SIPCA


Sistema de Información del Patrimonio Cultural Aragonés

Para cualquier consulta o comunicación de incidencias puede ponerse en contacto con el equipo técnico del SIPCA enviando un correo electrónico a cipca@iea.es. También puede contactar a través del siguiente teléfono: 974 294 120
Si lo prefiere, déjenos un mensaje y nos pondremos en contacto con usted.
Acepto la política de privacidad